تاکنون فکر کرده‌اید، اولین بستنی چطور و در کجا درست شد؟

ایرانیان از دیرباز شیره انگور را با یخ و و برف ترکیب و آن را به عنوان یک خوراکی خوشمزه در تابستان مصرف می‌کردند. یخ مورد نیاز را از قله کوه‌ها بدست می‌آوردند، بعدها به خاطر وجود یخ در یخچال‌های باستانی، نشاسته پخته را با گلاب ترکیب کرده و روی یخ می‌گذاشتند و در بشقاب‌های مسی سرو می‌کردند و به آن «رو یخی» می‌گفتند.

اختراع بستنی اولین بار در ایران

برخی از مورخین معتقدند اولین بستنی ایران و جهان توسط فردی به نام «کریم باستانی» اختراع شد، کریم جوانی اهل ملایر بود که در خیابان جمهوری کنونی بساط یخ فروشی داشت، کارمندان سفارت انگلیس از مشتریان اصلی او بودند و روابط صمیمانه‌ای با او داشتند نام او را آیس کریم گذاشته بودند. کریم فردی بود که اولین بار با ترکیب کردن شیر، یخ، زرده تخم مرغ، گلاب، آب و شیره ملایر اولین بستنی تاریخ را ساخت؛ این ترکیب طرفداران زیادی پیدا کرد و مورد استقبال همسر سفیر انگلیس قرار گرفت تا حدی که مغازه‌ای برای کریم باستانی در نظر گرفته شد.

چه شد این ترکیب یخی، بستنی نام گرفت؟

نام خانوادگی کریم یعنی «باستانی» با حروف انگلیسی (Bastani) بر سر در مغازه نوشته شد؛ ولی مردم آن را بستنی می‌خواندند. انگلیسی‌ها محصول ساخته شده توسط کریم را آیس کریم (Ice cream) نام گذاشتند و بدین ترتیب بر اساس نقل‌قول‌ها اولین بستنی جهان در ایران ساخته و نامش هم به زبان انگلیسی و فارسی بدین ترتیب انتخاب شد. این داستان توسط تعداد زیادی از مورخین رد شده و بسیاری معتقدند روش ساخت بستنی پس از سفر سوم ناصرالدین شاه به اروپا وارد ایران شد و ارتباطی با کریم باستانی ندارد...

 بستنی فروشی محمد ریش

محمد ریش یکی از اولین افرادی است که تولید بستنی و فروش آن را در ایران را متداول ساخت. او ترکیبی از شیر، شکر، خامه، گلاب و ثعلب را در قوطی‌های فلزی می‌ریخت و سپس آن را در بشکه‌هایی قرار می‌داد که پر از یخ و نمک بود و با تکان دادن و حرکات خاصی بستنی درست می‌کرد. این نوع بستنی به رنگ سفید بود و طرفداران بسیاری پیدا کرده بود و کم کم افراد بیشتری درست کردن آن را یاد گرفتند.

بستنی معروف اکبر مشتی

اکبر مشتی فردی بود که در سن ۲۰ سالگی با محمد ریش آشنا شد و فنون بستنی سازی را از او آموخت و به وسیله او توانست وارد دربار مظفرالدین شاه شود و آن جا هم بستنی درست می‌کرد؛ ولی پس از به سلطنت رسیدن رضا شاه از دربار اخراج شد و تصمیم گرفت با کمک برادرش مغازه بستنی فروشی در حوالی میدان راه آهن تاسیس کند. بستنی‌های اکبر مشتی علاوه بر شکر، شیر، زعفران و گلاب هم داشت و از همان زمان این بستنی بسیار شهرت پیدا کرد و آوازه آن به آمریکا و فرانسه هم رسید! اکبر مشتی زحمت‌های زیادی کشید، او برای تهیه یخ بستنی‌هایش به کوه های شمال تهران می‌رفت و از بهترین مواد اولیه، برای تهیه بستنی استفاده می‌کرد او در سن ۹۲ سالگی بر اثر عارضه کلیوی درگذشت.

در حدود ۶۰ سال پیش یک شرکت آمریکایی تعدادی دستگاه بستنی ساز به بستنی فروشی‌های تهران اهدا کرد و از آن زمان به بعد بستنی غربی و دستگاهی در ایران رواج پیدا کرد. بستنی یک خوراکی محبوب در میان مردم ایران و جهان است.