ورود اولین اتومبیل در ایران
اولین اتومبیلی که وارد ایران شد یک دستگاه فورد کروکی بود که توسط مظفرالدین شاه از بلژیک خریداری و وارد ایران شد. مظفرالدین شاه در سفر بعدی خود به اروپا، دو دستگاه رنو هم از فرانسه خریداری کرد؛ یکی از آنها در مسیر دچار نقص فنی شد و هرگز به ایران نرسید و یکی دیگر هم در ترور نافرجام محمد علی شاه منفجر شد و اثری از آن نماند. با سقوط قاجاریه و سر کار آمدن رضاشاه داشتن اتومبیل به عنوان یک کالای لوکس در میان قشر مرفه جامعه آن زمان رواج پیدا کرد. با پیشرفت و گسترش زندگی شهری تعداد اتومبیلهای وارداتی هم افزایش پیدا کرد.
محمدرضا پهلوی یکی از دوستداران و علاقمندان به اتومبیل بود و در طی سالهای حکومتش یکی از بزرگترین کلکسیونهای اتومبیل در جهان را جمع آوری کرد. در کلکسیون او هزار دستگاه اتومبیل از انواع مختلف از فراری گرفته تا مرسدس بنز و چندین مدل رولز رویس وجود داشت.
اولین تولید خودرو در ایران
اولین شرکت تولید خودرو در سال ۱۳۳۲ با نام فیات در ایران تاسیس گردید و محصول خود را در سال ۱۳۳۹ ارائه کرد. شرکت پارس خودرو نیز یکی از شرکتهای قدیمی خودروسازی در ایران است که در سال ۱۳۳۶ توسط فردی به نام «جعفر اخوان» به ثبت رسید؛ او توانسته بود؛ امتیاز نمایندگی جیپ ویلیز آمریکا را بگیرد و شرکت پارس خودرو را تاسیس کند. این شرکت، اولین خودروی تولیدی ایران یعنی مونتاژ جیپ ۶ سیلندر کالاسکهای را در سال ۱۳۳۸ عرضه کرد. در سال ۱۳۴۱ هم کارخانه ایران خودرو افتتاح گردید. هشت سال بعد کارخانه «مرتب خودرو» تاسیس شد و به مونتاژ انواع لندرور پرداخت. شرکت سهامی تولید اتومبیل ایران، سایپای کنونی نیز در سال ۱۳۴۵ با سرمایه ۱۶۰ میلیون ریال تاسیس شد و محصولات مونتاژی خود، خودروهای آهو پیکاپ و رنو را به بازار عرضه کرد.
رفیق شفیق ایرانیها
پیکان اولین اتومبیلی بود که به طور کامل و بومی در سال ۱۳۴۶ توسط کارخانه ایران ناسیونال ایران خودرو کنونی تحت لیسانس تالبوت انگلیس ساخت شد. در آن زمان سرمایه ایران ناسیونال حدود ۴۰۰ میلیون ریال بود. روزانه ۱۰ دستگاه سواری و هفت دستگاه کامیون و اتوبوس تولید میکرد. در فاصله سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷ تنوع مدلهای پیکان افزایش پیدا کرد و انواع مدلها شامل مدل کار لوکس، دولوکس، جوانان، استیشن و ۱۶۰۰ در این کارخانه ساخته شد؛ اما پس از انقلاب تولیدات این کارخانه کاهش پیدا کرد و با وقوع جنگ ایران و عراق تولید پیکان در سال ۶۹ تنها به دو هزار دستگاه رسید؛ اما داستان پیکان این جا تمام نشد. در سالهای اوج جنگ نیز همچنان تولید میشد؛ در همین سالها بود که پژو ۴۰۵ هم جای خود را در بازار ایران پیدا کرده بود؛ پس از جنگ تولید پیکان جانی دوباره یافت اما این خودروی پرطرفدار رقیب پیدا کرده بود. در سال ۷۳ پس از قرارداد شرکت سایپا با شرکت کیا کره جنوبی، خودروی پراید وارد بازار ایران شد. در سال ۱۳۷۵ تولید پراید به ۲۳ هزار دستگاه رسید؛ این در حالی بود که پیکان همچنان تولید میشد. در سال ۱۳۸۴ تولیدش متوقف شد و آخرین پیکان تولیدی هم به خاطر محبوبیت آن در ایران، در موزه قرار گرفت و ایرانها با این رفیق قدیمی خود برای همیشه وداع کردند. در سال ۱۳۷۹ سمند به عنوان جایگزین پیکان برای اولین بار تولید شد.